Blog » Geneticablog #10: Strepen zijn in!

Deze blogpost is geschreven door: HolyCow

Strepen zijn in!
Uiteraard wil je een paard dat goed past bij een hip, gestreept interieur. Gelukkig bestaan deze! Wildkleurige oftewel dun kleurige paarden hebben een lange aalstreep van hals tot staart en donkere zebrastrepen op de benen. 

Deze bijzondere kleur wordt veroorzaakt door een gen genaamd Dun. Dun zorgt ervoor dat de vacht van je paard wordt verdund, en dus lichter wordt. De benen en hoofd blijven donker, evenals de manen en staart. Wel komt het voor dat op de manen en staart licht tot wit gekleurde dekharen zitten, dit wordt ook wel ‘frosting’ genoemd. Naast de aalstreep en zebrastrepen op de benen, kunnen ook andere lichaamsdelen ‘primitive markings’ voorkomen. Zo kan op het voorhoofd donkere streepjes voorkomen, welke de haarrichting van het voorhoofd volgen, en zo een spinnenweb-achtige aftekening vormen. Dit wordt daarom ook wel ‘cobwebbing’ genoemd. Ook een donkere schouderstreep komt voor, al is dit in paarden zeldzamer en minder duidelijk dan in bijvoorbeeld ezels. 

Wildkleur / Dun is eigenlijk de originele kleur van het paard. Kijk maar naar bijvoorbeeld Przewalski’s: Deze zijn vrijwel allemaal Dun / Wildkleur. 


Dit paard heeft duidelijke primitive markings, inclusief ‘frosting’ bij de staartbasis, een duidelijke schouderstreep, en een zeer sterk geconcentreerde ‘cobwebbing’ waardoor deze presenteert als zwarte vlek. Bron: Amazona01, CC BY-SA 3.0, @ Wikimedia commons

Op het Dun-gen zijn er 3 verschillende allelen. Het belangrijkste is het Dun-allel, dat dus Wildkleur / Dun-kleur veroorzaakt zoals hierboven beschreven. Naast Dun heb je dus ook ‘niet dun’ allelen. De eerste ‘non-dun1’, ofwel nd1. Dit allel veroorzaakt donkere primitive markings die we ook bij wildkleurige paarden zien, echter wordt de rest van de vacht niet echt verdunt. Dit werd vroeger ook wel ‘Iberian Dun’ genoemd, omdat dit veel leek voor te komen in paardenrassen van Iberische afkomst, zoals de Andalusiër.

Daarnaast is er ook ‘non-dun2’, ofwel nd2. Dit is eigenlijk een paard zonder enige Wildkleur / Dun - kenmerken, en is wat wij kennen als ‘normaal’. 

Het Dun-allel dominant over non-dun1 en non-dun2, is non-dun1 dominant over non-dun2, en is non-dun2 dus altijd recessief. 

Op MH bestaat alleen ‘Dun’. Het non-dun2-allel is hier vervangen met ‘geen’ ofwel ‘n’. non-dun1 bestaat op MH niet.

De naamgeving van Dun is vrij simpel. ‘Dun’ kan achter elke vachtkleur worden gezet, of ‘Wildkleur’ voor elke vachtkleur. Echter kunnen bepaalde dunkleuren ook nog met een andere naam worden genoemd.

Voorbeelden zijn:
Bruin + Dun = Bruin Dun, dat ook wel Wildkleur bruin, Classic Dun, of simpelweg ‘Dun’ wordt genoemd. Bij fjorden heet dit ook wel Brunblakk.
Zwart + Dun = Zwart Dun, dat ook wel wildkleur zwart of grullo wordt genoemd. Bij fjorden heet dit ook wel Grå.
Vos + Dun = Vos Dun, wat ook Wildkleur vos of Red Dun wordt genoemd. Bij fjorden heet dit ook wel Rodblakk.

Dezelfde naamgeving geldt ook wanneer er naast Dun ook andere verdunningen zijn. Zo heb je Palomino Dun, wat ook wel Wildkleur Palomino, Dunalino wordt genoemd. Bij fjorden heet dit Gulblakk

Als je 100% kans wil hebben op Dun, dan kun je het beste fokken met een paard dat homozygoot is voor het Dun-allel. De andere ouder maakt niet veel uit, al is het handig als het geen schimmel is: Dan heb je namelijk kans dat je mooie dun-veulentje opgroeit als een schimmel-variant. 
Je hebt gelukkig ook kans op Dun wanneer je met paarden fokt die heterozygoot zijn voor Dun. Het is alleen  niet mogelijk om een Dun-kleurig paard te fokken uit twee ouders die geen Dun dragen. Dun is altijd zichtbaar, tenzij er een schimmel-variant overheen zit. 

Enkele rassen waar dun regelmatig in voorkomt zijn de Mustang, Quarter Horse, en Ijslander. Daarnaast heeft elke Fjord dun. 

Persoonlijk vind ik Dun-vachtkleuren erg leuk. Jullie ook?


Bron afbeelding + thumbnail: Dietmar Rabich, CC BY-SA 4.0, @ wikimedia commons

Geplaatst op 28-05-2024 06:49:44

bunny_love zegt:


bunny_love
echt weer een hele leuke informatieve blog. <33

Geplaatst op 28-05-2024 08:54:26

I.Ifrassan zegt:


I.Ifrassan
Wat een interessante en leuke blog

Geplaatst op 28-05-2024 09:43:53

MissUnderstood zegt:


MissUnderstood
Ik vind het heel mooi dat dun 😍🤩
Leuk blog Holy Cow 😄

Geplaatst op 28-05-2024 11:14:59

Juultjeee zegt:


Juultjeee
Ik vind dun altijd zo mooi!
leuke blok weer!

Geplaatst op 28-05-2024 12:22:58

Siena. zegt:


Siena.
dun is toch ook hetzelfde  als valk? ik vind ze zo mooi
zelf hebben we ook een valkje
(de rechter)

Geplaatst op 28-05-2024 17:48:24

HolyCow zegt:


HolyCow
Quote Siena.
dun is toch ook hetzelfde  als valk?
🠦 Ga naar de oorspronkelijke reactie.


Nee. Tenzij je in engeland woont: Daar gebruiken ze 'dun' voor alles met een bruinbasis maar dan lichter Dus lichtbruin, valk en bruin-dun zijn allemaal 'dun'. Het is bv vrij normaal dat valk connemara's 'duns' worden genoemd. Maar dat is eigenlijk gewoon hartstikke fout want die zijn dan valk, niet dun. 

Dun/Wildkleur wordt veroorzaakt door het gen Dun en veroorzaakt naast verdunning dus ook 'wildmarkeringen', zoals in het blog uitgelegd en afgebeeld.
Valk wordt veroorzaakt door het gen Creme/Cream, welk wel verdunt (en vaak meer zorgt voor een goudgele tint, vs de dun die meestal meer lijkt op 'bruin, maar dan lichter gemaakt'), maar niet zorgt voor wildmarkeringen. De kleur valk, bruin-dun, en valk-dun kunnen wel enorm op elkaar lijken, maar het zijn dus gewoon verschillende kleuren met ook een andere genetische oorzaak. En als je weet waarvoor je moet zoeken, is een groot deel van elkaar te onderscheiden

Geplaatst op 28-05-2024 22:15:57

Siena. zegt:


Siena.
Quote HolyCow
Quote Siena.
dun is toch ook hetzelfde  als valk?
🠦 Ga naar de oorspronkelijke reactie.


Nee. Tenzij je in engeland woont: Daar gebruiken ze 'dun' voor alles met een bruinbasis maar dan lichter Dus lichtbruin, valk en bruin-dun zijn allemaal 'dun'. Het is bv vrij normaal dat valk connemara's 'duns' worden genoemd. Maar dat is eigenlijk gewoon hartstikke fout want die zijn dan valk, niet dun. 

Dun/Wildkleur wordt veroorzaakt door het gen Dun en veroorzaakt naast verdunning dus ook 'wildmarkeringen', zoals in het blog uitgelegd en afgebeeld.
Valk wordt veroorzaakt door het gen Creme/Cream, welk wel verdunt (en vaak meer zorgt voor een goudgele tint, vs de dun die meestal meer lijkt op 'bruin, maar dan lichter gemaakt'), maar niet zorgt voor wildmarkeringen. De kleur valk, bruin-dun, en valk-dun kunnen wel enorm op elkaar lijken, maar het zijn dus gewoon verschillende kleuren met ook een andere genetische oorzaak. En als je weet waarvoor je moet zoeken, is een groot deel van elkaar te onderscheiden
🠦 Ga naar de oorspronkelijke reactie.


weer wat geleerd, thanks! ik daccht altijd dat valken ook dun werden genoemd/dat dat hetzelfde was

Geplaatst op 06-06-2024 14:30:29

Robijntje1705 zegt:


Robijntje1705
OMG SOOO CUTE!!!!!!!!! 

Reageren

Log in om te kunnen reageren!

Je bekijkt de website van paardengame My Horsez!

Ben jij dol op paarden en kan je er maar geen genoeg van krijgen? Dan ben jij hier helemaal thuis. In dit paardenspel kan je een eigen ranch opbouwen en zoveel paarden fokken als je wilt. Ook als je zin hebt in een wedstrijd, kun je de strijd aangaan met andere paardenliefhebbers in echte paardenwedstrijden. Neem een kijkje op de paardenmarkt waar je paarden kunt kopen en shop in de ruiterwinkel voor de mooiste hoofdstellen, zadels en dekjes voor je paarden. Maak je een account aan, dan krijg je meteen een paard om te verzorgen. Je begint bij het leukste paardenspel van Nederland met een ranch, een stacaravan en drie stallen, maar die kun je uitbouwen tot een prachtige villa met een veelvoud aan stallen. Die stallen kun je vullen met de prachtigste paarden en veulens die je zelf kunt fokken in vele verschillende kleuren met behulp van kleurengenetica. Doorloop verschillende levels en speel zo allerlei nieuwe gebieden en steden vrij. De mogelijkheden zijn eindeloos.

Op het gezellige forum, het bruisend centrum van het spel, zijn heel veel leden actief. Hier maak je contact met andere paardenliefhebbers, kun je vragen stellen, met elkaar handelen, kletsen en ervaringen uitwisselen.