My Horsez - Wiki - Genetica

Wiki » Paarden » Genetica

Genetica

In Real Life verkrijgen paarden hun kleur door een combinatie van bepaalde genen, die elk een bepaalde eigenschap met zich meedragen. Doordat genen verschillende eigenschappen hebben zijn er verspreid over de hele wereld ontzettend veel paarden met gave, speciale kleuren en/of bontpatronen te vinden. Op MH wordt er met een soortgelijk systeem gewerkt, maar worden bepaalde kleuren veroorzaakt door geïmproviseerde genen.

Note: de informatie die hier wordt gegeven is een makkelijke variant, zodat het goed uit te leggen is. In werkelijkheid werkt het anders dan dat hier wordt uitgelegd, maar voor op MH is de onderstaande uitleg in orde.

Wat informatie vooraf

Het genotype van een paard bestaat uit een regel met de volgende indeling: xx/xx/xx. In deze regel zie je 2 slashes waarvoor waarachter iedere keer 2 x'jes staan. Deze 2 x'jes samen worden een locus genoemd. Een locus bevat 2 genen (elk x'je), of "allelen" (varianten van een gen). En je hebt er 2, omdat je altijd 2 allelen van hetzelfde gen meedraagt! Die 2 genen zijn in principe dezelfde, ze zijn gelijk aan elkaar en voeren dezelfde functie uit. Echter kunnen er soms wat kleine veranderingen (ookwel mutaties genoemd) toetreden in 1 van de 2 genen (of in allebei!), en dan krijg je een variant; oftewel een allel. De allelen zijn dan voor het grootste deel nog gelijk aan elkaar, maar die éne kleine mutatie kan bijvoorbeeld een verandering in de kleur van het paard meebrengen! Die mutaties worden weergegeven door verschillende letters in de code met de x'jes.

Allelen die in hoofdletters zijn weergegeven zijn dominant. Dit wil zeggen dat er 1 allel daarvan nodig is om de kleur/verdunning tot uiting te laten komen. Allelen die in kleine letter zijn weergegeven zijn recessief. Dat wil zeggen dat er 2 allelen daarvan nodig zijn om de kleur/verdunning tot uiting te laten komen. Let wel op: er zijn allelen die uit een hoofdletter en kleine letter(s) bestaan. De dominantie zal in de uitleg in dat geval worden aangegeven.

De basiskleur van het paard

Als eerste leg ik kort het principe van de basiskleur van het paard uit. Op MH wordt de basiskleur veroorzaakt door de 2 basis alellen die een paard kan hebben; 1 met de code "E" en 1 met de code "e". E is dominant, dus er is maar 1 E-allel voor nodig om al een zwarte basiskleur te krijgen. e is recessief, dus er zijn 2 e-allelen nodig om een voskleurige basis te krijgen. Op deze locus zitten altijd 2 allelen, maar deze kunnen dezelfde, of verschillende allelen zijn!


EE of Ee

ee


Agouti - bruin

De benaming "Agouti" klinkt interessant en wetenschappelijk, maar simpel gezegd kun je Agouti het gen voor bruin noemen. Op MH wordt er geregeld gesproken over "enkel agouti", maar deze stelling is onjuist. Een paard heeft namelijk altijd agouti, ook al is het paard zwart. Hoe komt het dan dat het paard zwart is als het agouti heeft? Dat zit als volgt: in de evolutie van het paard, wat vroeger altijd bruin was, zijn naast ontwikkelingen in bouw ook ontwikkelingen in kleur voorgekomen. Een van deze ontwikkelingen in kleur was het ontstaan van het recessieve gen voor bruin: a. Normaal zorgt agouti ervoor dat zwart naar de uiteinden van het paard wordt gedrongen: neus, oortoppen, manen, staart en benen. Het recessieve gen a zorgt er echter voor dat zwart het gehele lijf kan bedekken. Bij aanwezigheid van 2 keer a op een zwart basis, is het paard dus zwart. Een vos kan ook 2 maal a hebben, maar dit heeft geen invloed op de kleur vos. Het is dus de recessieve vorm van Agouti die een zwart paard zwart maakt.


EE/aa of Ee/aa

In Real Life is er een andere dominantie en andere benaming voor de soorten bruin dan dat er op MH wordt gebruikt, maar voor het gemak zal ik het op de MH genetica houden. Op MH komen 3 verschillende soorten bruin voor. De bruinallelen die deze kleuren veroorzaken zijn allen dominant, maar domineren naast recessief gen a ook elkaar in enkele gevallen: Donkerbruin (stel allel "A") domineert lichtbruin (stel allel "A+") en seal brown (stel allel "At"). Lichtbruin domineert enkel seal brown.

Dan nu: hoe zit het met de genen van bruine paarden op MH?
Bruine paarden hebben op MH op zijn minst 1 zwart allel en minstens 1 dominant bruin allel.

Donkerbruin
E_/AA (AA = 2x donkerbruin)
E_/Aa (Aa = 1x donkerbruin & 1x "geen agouti")
E_/AAt (AAt = 1x donkerbruin & 1x seal brown)
E_/AA+ (AA+ = 1x donkerbruin & 1x lichtbruin)


Donkerbruin


Lichtbruin
E_/A+A+ (A+A+ = 2x lichtbruin)
E_/A+a (A+a = 1x lichtbruin & 1x "geen agouti")
E_/A+At (A+At = 1x lichtbruin & 1x seal brown)


Lichtbruin


Seal Brown
E_/AtAt (AtAt = 2x seal brown)
E_/Ata (Ata = 1x seal brown & 1x "geen agouti")


Seal brown

Zoals jullie wel zien staat er bij ieder mogelijk genotype E_. Dat lage streepje geeft aan dat daar zowel E als e ingevoerd kan worden. Doordat het geen verschil levert laat ik dat dus open, gezien het niet uitmaakt of er E of e staat. De E die er al staat geeft namelijk al aan dat het paard een zwartbasis heeft. Overigens heb ik voor de genen van de drie bruinsoorten de gencodes van Wild Bay (A+), Normal Bay (A ) en Seal Brown (At) gebruikt om het duidelijker te maken.

Verdunningen en andere kleuren

Liver

Liver is een gen dat in real life niet voorkomt, omdat koffievos genetisch gezien gewoon ee is - dus gewoon vos. Vos kan in real life namelijk in zeer lichte tinten, maar dus ook in zeer donkere tinten voorkomen, dit soms in combinatie met Sooty (hierover later meer). Omdat het liver-gen op MH wordt gebruikt om een koffievos te krijgen stel ik dit gen eventjes als "Lv" voor de uitleg. Liver toont enkel op een vosbasis, maar andere kleuren kunnen dit gen ongemerkt met zich meedragen. Verder is liver een dominant gen, dus wanneer het eenmalig aanwezig is op een vosbasis zal dit voskleurig paard een koffievos zijn. Vos (ee/__)* wordt koffievos wanneer ee/__/Lv_ het geval is. "Lv_" is betekent dat het of nLv of LvLv kan zijn, dus enkel liver en dubbel liver. Dit heeft beiden dezelfde uitwerking.


Vos

Koffievos

* Note: op de tweede locus staan 2 liggende streepjes. Dat wil zeggen dat alle agoutigenen hier kunnen staan, omdat het geen invloed heeft op de (koffie)voskleur. Let wel: dominanste gen staat als eerste op de locus, daarna het andere gen. Ook niet meer dan 2 genen per locus!

Cream

De eerste verdunning die ik uit zal leggen is cream. Cream is een incompleet dominant gen, wat wil zeggen dat er een verschil is in kleur bij hetero - en homozygote aanwezigheid (1x en 2x aanwezig). Het uit zich dus wel altijd, of het allel nu eenmalig of tweemalig aanwezig is. Cream is op iedere kleur te zien en de code voor dit allel is "Cr".
Bij de uitleg van dit gen zullen bij sommige geno's de agouti weg zijn gelaten, hier staan 2 liggende streepjes voor in de plaats die aangeven dat ieder agouti-allel daar kan en mag staan, want dit geeft geen invloed op de kleur die wordt uitgelegd. Nu zal er in bepaalde geno's ook gebruik worden gemaakt van een "n". Deze code staat voor "geen mutatie aanwezig", om het even zo te zeggen. Dit geeft aan dat een paard voor een bepaalde kleur maar 1 mutatie-allel heeft, zie palomino en cremello als voorbeeld.

Palomino en cremello
Palomino is een vos met 1 cream allel, en een cremello is een vos met 2x cream. Hier zie je hoe het incomplete allel werkt: palomino is lichter dan vos, maar cremello is door de dubbele aanwezigheid van het allel nóg lichter.

Palomino: ee/__/nCr
Cremello: ee/__/CrCr


Palomino

Cremello

Note: ook een koffievos wordt palomino of cremello afhankelijk van het aantal "Cr"-allelen.

Valk en perlino
Valk is een bruin paard met 1 cream allel, en een perlino is een bruin paard met 2x cream. Ook hier is de incomplete werking van het gen duidelijk te zien, maar daarnaast is er ook verschil te zien in de kleur die de verdunningen hebben. Deze verschillen in kleur hebben te maken met het verschil in de kleur die wordt verdund. Doordat bij valk en perlino bruin de kleur is die wordt verdund, en bij palomino en cremello vos de verdunde kleur is, verschillen deze verdunningen van elkaar. Dit is ook te zien aan de genotypes:

Valk: E_/A_/nCr
Perlino: E_/A_/CrCr
Valk: E_/A+/nCr
Perlino: E_/A+_/CrCr
Valk : E_/At_/nCr
Perlino: E_/At_/CrCr


Valk

Perlino


Smokey black en Smokey cream
Smokey black en smokey cream zijn kleuren die ontstaan door het verdunnen van de basiskleur zwart. Eenmalig cream aanwezig veroorzaakt smokey black. Deze kleur geeft in tegenstelling tot de rest van de verdunningen maar een zeer subtiel verschil: een smokey black toont maximaal een bruinige tint op enkele plaatsen op het lijf, of soms zelfs helemaal geen verschil. Smokey cream wordt veroorzaakt voor de aanwezigheid van 2x cream op de zwarte basis. Deze kleur heeft iets weg van perlino, maar is genotypisch anders.

Smokey black: E_/aa/nCr
Smokey cream: E_/aa/CrCr


Smokey black

Smokey cream


Dun

Naast cream zijn er natuurlijk nog meer verdunningen, waaronder dun (ook wel wildkleur). Dun zorgt voor een iets lichter lijf, een aalstreep en zebrastrepen op de benen. Het hoofd, de benen, manen en staart blijven wat donderder van kleur. Dun (code D) is een dominant gen wat op iedere kleur tot uiting komt, dus ook in combinatie met meerdere verdunningen. Daarnaast kan het zonder problemen in homozygote vorm, dus 2x, voorkomen. Het brengt geen nadelige gevolgen met zich mee. Het enige waar je op moet letten is dat bruin dun en valk een soortgelijk kleurtje hebben, alleen bruin dun heeft de aalsteep en zebrastrepen op de benen. Bruin dun en valk dun lijken ook enorm op elkaar, maar valk dun is lichter!

Zwart dun: E_/aa/D_
Vos dun: ee/__/D_
Bruin dun: E_/A_/D_


Zwart dun

Vos dun

Bruin dun

Note: Bij bruin dun kunnen verschillende bruin-allelen voorkomen. De bruintint heeft geen invloed op de tint van bruin dun. Deze is altijd hetzelfde, ook bij valk dun en perlino dun (dit omdat het bij de verdunning cream ook geen enkele invloed heeft).

Zilverappel

Zilverappel is de derde verdunning die voorkomt, en dit gen wordt aangeduid met "Z". Dit gen is dominant, dus er is maar 1 Z-allel nodig om een paard zilverappel te krijgen. Er zit echter een addertje onder het gras, want zilverappel toont niet op vos, palomino en cremello-varianten. Paarden met deze kleur kunnen echter wel zilverappel met zich meedragen en dit doorgeven aan hun veulens. Veulens met een zwarte of bruine kleur(variant) zullen wél zilverappel tonen. Zilverappel verkleurt de manen tot créme-achtig tot wit en de vacht varieert van chocoladebruin, tot bruin, tot (chocolade)bruin met appeltjes. In real life veroorzaakt homozygoot zilver (2x zilver) oogproblemen, maar op MH heeft dubbele aanwezigheid geen gevolgen voor het paard, dus dubbel zilverappel is op MH gewoon mogelijk.

Zilverappel zwart: E_/aa/Z_
Zilverappel Bruin: E_/A_/Z_
Zilverappel Valk: E_/A_/nCr/Z_


Zilverappel zwart

Zilverappel bruin

Zilverappel valk

Note: Bij zilverappel bruin en zilverappel valk kunnen verschillende bruin-allelen voorkomen. Ik heb voor het gemak even het allel voor donkerbruin genomen, omdat de bruintint geen verschil maakt in de verdunning. Dit geldt ook voor zilverappelvalk en zilverappel perlino. Zoals je bij zilverappel valk ziet heeft cream een invloed op de tint van de verdunning. Ook bij zwart heeft cream invloed, al is het verschil tussen zilverappel zwart en zilverappel smokey black veel minder groot.

Champagne

Naast de andere verdunningen hebben we ook nog de verdunning Champagne. Dit gen veroorzaakt een lichtere vacht en een roze neusje. Dit dominante gen wordt aangeduid met "Ch" en er is geen verschil in eenmalige of dubbele aanwezigheid. Verder toont dit gen op alle kleuren en gaat het prima samen met andere verdunningen.

Classic Champagne: E_/aa/Ch_
Gold Champagne: ee/__/Ch_
Amber Champagne: E_/A_/Ch_
Sable Champagne: E_/ AtAt/Ch_ of E_/Ata/Ch_


Classic champagne

Gold champagne


Amber champagne

Sable champagne

Note: de verdunde kleuren van links naar rechts: zwart, vos, bruin, seal brown. Zoals je ziet heeft seal brown een eigen champagne variant, dus Sable champagne ontstaat enkel als het paard een Seal brown bruinvariant heeft die wordt verdund met het Ch-allel. De andere 2 bruinvarianten vallen bij Ch-verdunning onder Amber Champagne. Verder zie je opnieuw de liggende streepjes die eerder zijn uitgelegd.

Schimmel

Schimmel is een gen dat het lichter worden van de vacht veroorzaakt. Een schimmel kan in iedere kleur worden geboren, maar wordt naarmate hij ouder wordt steeds lichter: het paard schimmelt. Het allel voor schimmel wordt aangeduid met "G". Het betreft ook hier een dominant allel wat ervoor zorgt dat het paard bij eenmalige aanwezigheid al een schimmel is. Op MH werkt dit echter iets anders: eenmalig aanwezig levert appelschimmel, tweemalig aanwezig levert een schimmel. Op MH kunnen veulens met schimmel ook in alle kleuren worden geboren, maar wanneer ze 1 worden schimmelen ze, dus ze worden (appel)schimmel. Schimmel toont op alle kleuren. Het gaat samen met verdunningen, maar doordat het paard schimmelt toont het uiteindelijk helemaal wit. Schimmel domineert dus.

Appelschimmel: E_/__/nG of ee/__/nG
Schimmel: E_/__/GG of ee/__/GG


Appelschimmel

Schimmel

Note: de bruin-allelen zijn allemaal weggelaten en er zijn verder geen extra genen toegevoegd aan de genotypes in de uitleg. Dit is omdat "G" volledig domineert en het paard uiteindelijk toch wit wordt. Aan de hand van de kleur die het paard op het veulenplaatje heeft kun je bruin-allelen en andere genen eventueel afleiden.

Rose gray

Op MH geeft Rose Gray een rozige tint aan een schimmelkleurig paard. In deze uitleg zal ik Rose Gray bestempelen met "Rg". In RL kan de rose gray kleur gezien worden wanneer een bruin paard aan het schimmelen is, maar op MH is het een apart gen. Rose Gray uit enkel op een paard met een schimmel-allel, dus minimaal eenmalig "G" in het genotype. Een appelschimmel kan 2x rose hebben, maar zal enkel tonen als Rose met appels. Een schimmel kan 1x rose hebben, en dus ook Rose tonen.

Rose appelschimmel: __/__/nG/nRg of __/__/nG/RgRg
Rose gray: __/__/GG/RgRg of __/__/GG/nRg


Rose appelschimmel

Rose gray

Note: alle basis en bruin-allelen zijn weggelaten, en er zijn geen extra genen aan het genotype toegevoegd, gezien deze kleur alle anderen overheerst gezien het paard schimmelt (enkel met rose tint). Dit gaat wel samen met alle bontvarianten.

Fleabitten

Fleabitten, allel "flea" in deze uitleg, is een patroon wat zichtbaar is op enkel schimmels op MH. Het gen is hier recessief en uit zich dus enkel bij een dubbele aanwezigheid. Echter ook dus enkel op een schimmel. Het patroon kenmerkt zich door kleine stipjes verspreid over het lichaam die eruit zien als kleine vliegjes. Vandaar ook de naam.

Fleabitten grey: __/__/GG/fleaflea


Vliegenschimmel

Note: basis-allelen en agouti zijn weggelaten. Het maakt niet uit welke basiskleur het paard heeft. Dit gaat wel samen met bontvarianten, maar niet met rose gray. Rose gray valt over fleabitten heen waardoor het fleabitten patroon wordt verstopt.

Flaxen

Flaxen is een recessief gen wat enkel op vos toont. Flaxen wordt aangeduid met een "f" -let op de kleine letter! Dit allel veroorzaakt de wat lichtere manen en lichtere voskleur bij enkel homozygote (2x) aanwezigheid. Doordat flaxen enkel op vos toont kunnen andere kleuren dit allel ongemerkt met zich meedragen, ook in tweemalige aanwezigheid. Palomino en cremello kunnen dit allel ook dragen, maar cream is dominant over flaxen, waardoor het niet toont, ook niet bij 2x aanwezig. Er zijn twee tinten in flaxen: zweetvos en flaxen koffievos. Doordat op MH koffievos door het gen Liver wordt veroorzaakt wijs ik je voor de uitleg voor Liver (voor het gemak Lv) door naar het kopje "Liver" verder naar boven.

Zweetvos: ee/__/ff
Flaxen koffievos: ee/__/Lv_/ff


Zweetvos

Flaxen koffievos


Sooty

Sooty is een kleurfactor die bij aanwezigheid donkere haren in de vacht veroorzaakt. De donkere haren kunnen minimaal tot overduidelijk aanwezig zijn en dit over het gehele lichaam. Wat heeft dit voor gevolg voor de kleur van het paard? De kleur van het paard wordt donkerder! Voorbeeld: Een voskleurig paard kan door de aanwezigheid van Sooty koffievos-achtig kleuren of zelfs bijna zwart lijken. Paarden met een zeer donkere kleur kunnen natuurlijk ook Sooty dragen, maar een zwart paard kan natuurlijk niet al donkerder worden dan hij al is, dus dan zie je het effect van dit allel niet. Sooty kan dus op veel verschillende manieren uiten, maar op MH is dit effect wel duidelijker weergegeven dan in Real Life. Voor de uitleg stellen we het Sooty-allel als "Sty". Sooty is een incompleet dominant allel, net zoals cream, wat dus inhoudt dat sooty in heterozygote vorm (1x aanwezig) lichter toont dan sooty in homozygote (2x aanwezig) aanwezigheid.


Sooty zweetvos


Pearl

Pearl is een verdunning die ervoor zorgt dat de vachtkleur van het paard lichter wordt en een iets perzikachtige tint lijkt te hebben. Pearl, voor deze uitleg "prl" is een recessief allel, maar bij dit allel is iets speciaals aan de hand! Pearl is een recessief allel en zal dus enkel uiten bij tweemalige aanwezigheid. Ten eerste: dit klopt. Ten tweede: er is een andere mogelijkheid om Pearl iets te laten tonen, namelijk door de aanwezigheid van 1x cream en 1x pearl (Crprl). Bij gevallen met cream en enkel pearl wordt de kleur pseudo-pearl genoemd. De kleur uit zich als een dubbel verdunde kleur (cremello bijvoorbeeld) maar bij creme en enkel pearl toont de kleur iets donkerder dan gewoonlijk en heeft de vacht een perzikachtige tint.

Pearl: __/__/prlprl
Pseudo-pearl: __/__/nCr/nprl of __/__/CrCr/nprl of __/__/CrCr/prlprl


Pearl

Note: zoals je ziet zijn zowel de genen bij de basis als bij agouti open gelaten. Dit wil zeggen dat Pearl bij dubbele aanwezigheid, of bij "Crprl" op alle basis + bruin effect heeft. Houdt echter rekening met dominantie van de opengelaten genen en verschillen in kleurvariant, zoals eerder uitgelegd.

Mushroom

Mushroom is een gen wat alleen bij shetlanders voorkomt! Het is een recessief allel, met code "mu", en het moet dan dus 2x aanwezig zijn voordat het een effect heeft. Het mu-allel toont alleen op vos- en bruinbasis, omdat het het rode pigment verdunt. Op zwart, die enkel zwart pigment heeft en geen rood, kan het mu-allel dus niks verdunnen! De kleur Mushroom zorgt ervoor dat de rode haren worden verdund tot een meer grijzige vale kleur, en oorspronkelijk rode manen worden verdund tot een créme of zelfs een witte kleur. Elk paard wat dus een bruinbasis heeft met mushroom, zal dus een grijzigere kleur tonen. De paarden met vosbasis zullen ook een grijze kleur tonen en daarbij ook nog lichte manen. Als een paard maar 1x het mu-allel draagt, zal er niks veranderen aan de kleur, maar het paard kan het mu-allel wel doorgeven aan zijn veulens!

Mushroom: ee/__/mumu of E_/A_/mumu


Vos mushroom

Bruin mushroom


Palomino mushroom

Valk mushroom

Bont

Splash

We zijn aangekomen bij de eerste bontvariant van de uitleg: Splash (Spl). Splash is een allel wat bij enkelvoudige aanwezigheid in RL niet direct uit. Het paard heeft geen extreem hoge witte tekeningen op de benen en ook het hoofd is donker van kleur. Echter kan het wel zo zijn dat het paard een maanoog heeft. De enkelvoudige aanwezigheid van Splash wordt ook wel "Hidden Splash" genoemd. Het paard heeft immers splash, maar toont het niet tot bijna niet (enkel maanoog is eventueel een kenmerk van Hidden Splash). Bij dubbele aanwezigheid is het echter een geheel ander verhaal; het lijkt alsof het paard bij de oortjes is gepakt en zo in de verf is gedoopt. De benen, het hoofd en vaak een deel van de staart zijn wit gekleurd. Op MH is het zo dat Splash bij enkelvoudige aanwezigheid tot uiting komt, maar het komt voor in meerdere typen. Splash komt voor op alle mogelijke kleuren en kan voorkomen in combinatie met andere bontsoorten. Op MH zijn er 2 typen Splash: type 1 en type 2. Splash 1 is zichtbaar wanneer het paard 1x splash heeft, en type 2 is zichtbaar als het paard 2 keer splash heeft.

Splash type 1: __/__/nSpl
Splash type 2: __/__/SplSpl


Splash 1

Splash 2

Note: Zoals je kan zien heb ik bij de voorbeeld geno's alles leeggelaten op de Splash na, het maakt dus niet uit welke kleur het paard heeft.
Verder: zie "Enkele interessante geno's" voor combinaties met andere bontvormen.

Frame

Een andere bontvorm die ook veelvoudig op MH voorkomt is Frame, ook wel "Frame Overo". De code van dit allel zal ook "Fr" zijn in deze uitleg. In Real Life uit het dominante gen Frame zich in verschillende hoeveelheden: minimaal tot maximaal, maar de witte vlekken zijn altijd omgeven door een basiskleur waar het bont op ligt. De ruggengraat van paarden met frame blijft altijd donker, nooit wit dus. Doordat Frame minimaal kan uiten is het niet altijd duidelijk of het paard nu Frame heeft of niet. Dubbel Frame is niet mogelijk in RL omdat het Overo Lethal White Syndrome zich voordoet. Veulens met dubbel Frame worden volledig wit geboren, maar sterven al gauw na de geboorte. Op MH is Frame ook een dominant gen, maar is dubbel frame wel mogelijk. Tevens gaat Frame samen met andere bontvormen en met elke basiskleur. Frame komt op MH in 2 types voor: type 1 en type 2. Type 1 wordt veroorzaakt bij eenmalige aanwezigheid van het gen, en type 2 wordt veroorzaakt door dubbele aanwezigheid.

Type 1: __/__/nFr
Type 2: __/__/FrFr


Frame 1

Frame 2

Note: Zoals je kan zien heb ik bij de voorbeeld geno's alles leeggelaten op de Frame na, het maakt dus niet uit welke kleur het paard heeft.
Verder: zie "Enkele interessante geno's" voor combinaties met andere bontvormen.

Bont - KIT

Het KIT gen is in mijn ogen een ontzettend leuk gen wat vele variaties (allelen) veroorzaakt. Omdat er veel variatie is zal ik de uitleg zo beknopt en duidelijk mogelijk maken, omdat er veel uit te leggen valt. Op naar het leukste stukje! Het KIT bestaat uit meerdere allelen die (bont)patronen veroorzaken. Zoals bij elk ander gen zijn er 2 genen op 1 locus mogelijk waardoor je enkele geweldige combinaties kunt maken als de andere bontvormen erbij komen kijken, maar... welke genen vallen onder KIT? Zie het lijstje hieronder:

Tobiano

Tobiano is een dominant allel van KIT. Dit allel wordt aangeduid met code "T". Tobiano kan dubbel aanwezig zijn zonder dat je het ziet, want er is geen verschil in enkel tobiano of dubbel tobiano. Wel heeft dit allel op MH meerdere typen, net zoals Splash en Frame Overo. Maar in tegenstelling tot Overo en Splash kan Tobiano type 1 over type 2 vallen en daarmee type 1+2 veroorzaken.

Tobiano type 1: __/__/nT1 of __/__/T1T1
Tobiano type 2: __/__/nT2 of __/__/T2T2
Tobiano type 1+2: __/__/T1T2


Tobiano 1

Tobiano 2

Tobiano 1+2


Sabino

Sabino is een incompleet dominant allel wat onder KIT valt. Dit gen wordt aangeduid met code "Sb". Sabino is in RL (Sabino1) bij enkelvoudige aanwezigheid minimaal aanwezig, maar bij dubbele aanwezigheid kan bijna het gehele paard wit kleuren. Op MH is Sabino echter wat anders verdeeld en daarbij ook ingedeeld in verschillende typen: Type 1 (Sb1), Type 2 (Sb2) en Type 1+2 (Sb1Sb2). De 2 types kunnen elkaar ook hier overlappen en daarbij meer wit creëren, net zoals bij de andere bontvormen (zie o.a Tobiano).

Sabino type 1: __/__/nSb1 of __/__/Sb1Sb1
Sabino type 2: __/__/nSb2 of __/__/Sb2Sb2
Sabino type 1+2: __/__/Sb1Sb2


Sabino 1

Sabino 2

Sabino 1+2

Note: Zoals je kan zien heb ik bij de voorbeeld geno's alles leeggelaten op de KIT-genen na, het maakt dus niet uit welke kleur het paard heeft.
Verder: zie "Enkele interessante geno's" voor combinaties met andere bontvormen.

Dominant white

Een andere bontvorm op het KIT is het zogenoemde Dominant White, aangeduid met code "Dw". Dominant White is op MH een zeer stiekeme factor, gezien het bij enkele aanwezigheid toont als sabino 2. Het is dus altijd de vraag of het paard nu sabino is, of Dominant white. De dubbele aanwezigheid van het Dw-allel zorgt ervoor dat het paard helemaal wit kleurt. Dit is Dominant White 2. Verder kan dit bontpatroon op iedere kleur voorkomen, en worden ook de compleet witte paarden aangeduid met de kleur die ze onder het wit hebben (het wit wordt namelijk gezien als een bontpatroon).

Dominant white 1: __/__/nDw
Dominant white 2: __/__/DwDw


Dominant white 1

Dominant white 2

Note: Er zijn ook rassen op MH waarbij Dominant White "recessief" is. Als het paard 1x Dw heeft, zal er niet het Sabino 2 patroon tonen, maar helemaal niks! Pas als het paard 2x Dw heeft, zal het paard wit kleuren. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij de Haflinger en de IJslander.

Roan

Roan (Rn) is ook een mutatie op het KIT gen. Roan zorgt voor witte haren in de vacht verspreid over het lichaam -hoofd, benen, staart en manen blijven onaangeraakt! Anders dan bij schimmels worden paarden met roan niet lichter naarmate zij ouder worden, vandaar dat ze wel eens "onveranderlijke schimmels" worden genoemd, maar deze term heeft niks met schimmel te maken. Overigens gaat dit patroon op alle kleuren en in combinatie met alle andere patronen. (let wel dat bij KIT maar 2 allelen aanwezig kunnen zijn op 1 paard, dus tobiano sabino roan is bijv niet mogelijk, want dat zijn 3 allelen ipv 2.) Roan is dominant en uit dus al bij enkele aanwezigheid.

Roan: __/__/nRn of __/__/RnRn


Roan

Bont - Appaloosa

De appaloosa genetica is een stukje complexer, maar dat is ook wat het erg interessant maakt. Het is een groot samenspel van meerdere loci en genen die de verschillende appaloosa patronen veroorzaken.

Leopard complex

Het eerste gen wat nodig is om een appaloosa patroon te veroorzaken is Leopard Complex. Dit allel wordt aangeduid met de code Lp. Het allel staat aan de basis van de appaloosa patronen, omdat zonder dit allel geen enkele appaloosa patronen mogelijk zijn! Het paard móet dus ten minste eenmaal het Lp-allel dragen om een appaloosa patroon te kunnen tonen. Echter, op zichzelf veroorzaakt Leopard Complex niet de traditionele appaloosa patronen zoals bijvoorbeeld leopard (panterbont), maar veroorzaakt het Varnish Roan of simpelweg Varnish. Deze Varnish toont bij geboorte nauwelijks, misschien enkele witte haren in de vacht. Ook heeft het paard de typische appaloosa kenmerken zoals zichtbaar wit van het oog, gestreepte hoeven en een gespikkelde huid. Naarmate het paard ouder wordt, krijgt het steeds meer witte haren, totdat het bijna geheel wit wordt. Het lijkt daarin een beetje op schimmel, maar op het zicht heeft het meer weg van roan. Echter is het een geheel ander gen dan waardoor schimmel of roan veroorzaakt worden. Verder is Leopard Complex een incompleet dominant allel, er is dus een verschil in uiting tussen enkele aanwezigheid of dubbele aanwezigheid. Dit is voornamelijk belangrijk voor de appaloosa patronen naast Varnish, maar daar komen we bij de Pattern genen op terug. Op MH zijn er 2 types Varnish: type 1 en type 2. Type 1 toont bij enkele aanwezigheid van het Lp-allel, en type 2 bij dubbele aanwezigheid.

Type 1: __/__/nLp
Type 2: __/__/LpLp


Varnish 1

Varnish 2


Pattern 1

Pattern 1, met code Patn1, is een dominant allel die op een andere locus zit dan Leopard Complex. Ze zitten dus niet samen zoals de patronen op het KIT gen. De enige manier om appaloosa patronen te veroorzaken voor Pattern 1 is bij aanwezigheid van zowel Patn1 als het Leopard Complex gen. Het kan dan twee soorten patronen veroorzaken: Leopard en Few Spot. Hierbij ligt de clou bij Leopard Complex en niet bij Pattern 1. Het maakt dus niet uit of Patn1 enkelvoudig of dubbel aanwezig is, maar wél voor Lp. Bij enkelvoudig Lp toont het Leopard patroon, en bij dubbele aanwezigheid van Lp toont het Few Spot patroon. Het is dus de incomplete dominantie van Leopard Complex die zorgt voor de twee patronen, maar Pattern 1 moet wel aanwezig zijn om die twee patronen überhaupt te kunnen tonen. Als er wel een Patn1 allel aanwezig is, maar geen Lp allel, dan heeft Patn1 geen effect en toont er geen enkel patroon.

Leopard: __/__/nLp/nPatn1 of __/__/nLp/Patn1Patn1
Few Spot: __/__/LpLp/nPatn1 of __/__/LpLp/Patn1Patn1


Leopard

Few Spot


Pattern 2

Pattern 2 is het andere patterngen, met code Patn2. Ook dit allel zit weer op een andere locus en wordt dus apart vererfd. Het werkt hetzelfde als Pattern 1, maar veroorzaakt dan (ook weer samen met Lp) de patronen Blanket en Snowcap. Blanket ontstaat bij enkele aanwezigheid van Lp, en Snowcap ontstaat bij dubbele aanwezigheid van Lp. Pattern 2 is een dominant gen op zichzelf, het toont dus al bij enkele aanwezigheid (zolang Lp aanwezig is), maar het is recessief aan Pattern 1. Als het paard dus zowel Patn2 als Patn1 heeft, dan tonen de Pattern 1 patronen. Een paard met het Leopard patroon kan dus een genotype zoals dit hebben: __/__/nLp/nPatn1/Patn2Patn2. Patn1 is dominant over Patn2, dus toont het Leopard patroon in plaats van het Blanket patroon.

Blanket: __/__/nLp/nPatn2 of __/__/nLp/Patn2Patn2
Snowcap: __/__/LpLp/nPatn2 of __/__/LpLp/Patn2Patn2


Blanket

Snowcap

Enkele interessante genotypes

Natuurlijk komen bontvormen en verschillende verdunningsgenen ook in combinaties voor, waardoor je uitzonderlijk leuke en interessante variaties kunt ontwikkelen. Dit is zowel in real life als op MH mogelijk, en op dit spel zal alles zo realistisch mogelijk worden gehouden. Vooral het KIT wordt nogal eens verkeerd begrepen, maar hier zal je met behulp van enkele interessante geno's zeker een inzicht krijgen!

Sabino Tobiano & Splash Sabino

Sabino en tobiano zijn, zoals eerder is uitgelegd, beide KIT genen. Op KIT (en iedere andere locus eigenlijk) kunnen maar 2 allelen. Deze sabino tobiano voskleurige American Saddlebred heeft dus het volgende genotype: ee/__/SbT. "SbT" dien je te lezen als Sabino (Sb) en Tobiano (T). Zoals je hier ziet heeft het KIT nu 2 allelen, en kan er niks meer bij. Sabino Tobiano Roan (3 KIT allelen) is dus niet mogelijk, want een paard krijgt maar 1 KIT-allel van zijn moeder en 1 KIT-allel van zijn vader, en samen zijn dat er 2! Splash Sabino is een combinatie van een niet-KIT-bont en een wel-KIT-bont, om het even zo te zeggen: ee/__/Spl_/Sb_. Het paard kan 2x splash en 2x sabino hebben, maar dat zal geen verschil maken. Hier zie je Sabino Tobiano en Splash Sabino langs elkaar. Zien jullie dat Sabino de normaal zo strak getekende vlekken overal een grillige rand geven? Dat is een kenmerk van dubbelbont waarin sabino gemengd is!


Sabino tobiano

Splash sabino


Frame Sabino Tobiano & Tobiano Frame Splash

Ondanks dat 3 KIT allelen bij elkaar niet mogelijk zijn, is het wél mogelijk om te combineren met Frame en Splash! Hier laat ik 2 geno's met 3 allelen zien op de voskleurige American Saddlebreds omdat deze patronen je ook het beste inzicht geven op de aanwezigheid. De eerste is de Frame Sabino Tobiano met het genotype als volgt: ee/__/nFr/SbT. "Fr" staat hier apart, omdat het Frame allel onderdeel is van een andere locus (de Frame locus) dan de KIT locus. En omdat Sabino en Tobiano beide onderdeel van de KIT locus zijn, zitten deze samen als "SbT". Het tweede patroon is Tobiano Frame Splash, en hier is er iets een beetje anders als bij de vorige twee. Het genotype voor dit bontpatroon op vos is het volgende: ee/__/nFr/Spl_/nT. Eventueel zou het paard ook 2x T kunnen hebben, dus dubbel tobiano, maar dat maakt geen verschil. Nu heb je weeral 3 bontvormen, maar zoals je ziet is maar 1 van de 3 een KIT allel! Kan er dan nog roan of sabino bij? Ja! Zolang er nog maar een plek vrij is bij KIT! Het kan dan bijvoorbeeld Tobiano Sabino Frame Splash worden; ee/__/nFr/nSpl/SbT, 4 bontvormen samen!


Frame sabino tobiano

Tobiano frame splash


Tobiano sabino frame splash

Auteurs

Deze handige genenuitleg is geschreven door Sharkbait en licht aangepast door EmmaVZ.
De stukjes over appaloosa en mushroom zijn geschreven door EmmaVZ.

Je bekijkt de website van paardengame My Horsez!

Ben jij dol op paarden en kan je er maar geen genoeg van krijgen? Dan ben jij hier helemaal thuis. In dit paardenspel kan je een eigen ranch opbouwen en zoveel paarden fokken als je wilt. Ook als je zin hebt in een wedstrijd, kun je de strijd aangaan met andere paardenliefhebbers in echte paardenwedstrijden. Neem een kijkje op de paardenmarkt waar je paarden kunt kopen en shop in de ruiterwinkel voor de mooiste hoofdstellen, zadels en dekjes voor je paarden. Maak je een account aan, dan krijg je meteen een paard om te verzorgen. Je begint bij het leukste paardenspel van Nederland met een ranch, een stacaravan en drie stallen, maar die kun je uitbouwen tot een prachtige villa met een veelvoud aan stallen. Die stallen kun je vullen met de prachtigste paarden en veulens die je zelf kunt fokken in vele verschillende kleuren met behulp van kleurengenetica. Doorloop verschillende levels en speel zo allerlei nieuwe gebieden en steden vrij. De mogelijkheden zijn eindeloos.

Op het gezellige forum, het bruisend centrum van het spel, zijn heel veel leden actief. Hier maak je contact met andere paardenliefhebbers, kun je vragen stellen, met elkaar handelen, kletsen en ervaringen uitwisselen.